مقايسه بخش هايي از نسخه هاي تعزيه حر در اراك و يالرود نور/علي اكبر خلعتبري

تعزيه حر در دستگاه نوا خوانده ميشود.به عنوان نمونه مطلع تعزيه حر با كلمه نوا شروع ميشود و نشان دهنده اينست كه موسيقي مذهبي و تعزيه در حفظ موسيقي سنتي و اصيل ايراني نقش كليدي را ايفا نموده است.

تعزيه حر در دستگاه نوا خوانده ميشود.به عنوان نمونه مطلع تعزيه حر با كلمه نوا شروع ميشود و نشان دهنده اينست كه موسيقي مذهبي و تعزيه در حفظ موسيقي سنتي و اصيل ايراني نقش كليدي را ايفا نموده است.

نسخه تعزيه حر در اراك :

ابن زياد:
ساقي بريز مي و مطرب بزن نوا                             

خوش خوان بخوان، بخوان كه جهان شد به كام ما .....

حر(آواز در دستگاه نوا)
هان اي امير در برت اين لحظه حاضرم                      

ليكن ندانم از چه ره افسرده خاطرم
باشد سه چهار روز كه هر لحظه مي‌تپد                  

 بي‌اختيار اين دل غمديده در برم
گر مطلبي بود بنما زودتر عيان                                

شايد دهد جلاي به قلم مكدرم ....

نسخه حر در يالرود:(آواز در دستگاه نوا)

باز بر سر كه ندانم چه بود دوران را              

كه پرستند ز جان اهرمنان شيطان را

بنده بر روي خداوند كشد چون شمشير                   

غايت جهل بود مشت زدن سندان را

مدتي همره ياران به بيابان بودم                             

 آمدم تا نگرم مرتبه انسان را

تا كسي درد نبيند نچشد درمانش              

 تا كسي مرگ نبيند نشناسد جان را

والي كوفه عبيدالله بي دين باشد               

بيم آنست كه بر باد دهد ايمان را

چيست فرمان تو نسبت به من اي ابن زياد               

تا كه بر بيعت تو جهد كنم پيمانرا

نسخه تعزيه حر در اراك (آواز عراق)

هاتف:
اي حر خورشيد رو تعجيل كن تعجيل كن                   

اي دلير كامجو تعجيل كن تعجيل كن
زود رو در خدمت شاه شهيد                                              

اي دلير كامجو تعجيل كن تعجيل كن

نسخه حر در يالرود: (آواز عراق)

هاتف:

مژده بادا اي حر نيكو سرشت                                             

عافيت بادا تو را باغ بهشت

مُلك و حوران و غلامان همگي منتظرند                               

جاي تو جنت و فردوس كه حق بر تو نوشت
نسخه تعزيه حر در اراك :

حر:
مي‌روي اي حر كه بندي آب بر آل رسول                   

در ميان جنت و دوزخ يكي را كن قبول
هاتفي گويد ز مابين زمين و آسمان                        

 خوش به حالت حر رواني جانب باغ جنان

نسخه حر در يالرود: (آواز عراق)

نميدانم چه حكمت باشد از بهر من اي داور              

كمربستم پي قتل حسين فرزند پيغمبر

ز هر سو بنگرم سنگ و كلوخ و جمله اشياء              

بشارت بر بهشتم ميدهند حكمت چه باشد آه

نمودم عهد اي داور به حق ذات پيغمبر                                 

 اگر باشد مرا صد جان كنم ايثار آن سرور

نوازيد طبل اي ياران در اين صحراي پر وحشت            

كه گردد با خبر فرزند پاك ساقي كوثر

نسخه حر در يالرود:

زينب: در دستگاه نوا

امشب آهنگ جرس ما را به منزل مي برد    

-دختر زار حسين خوابش به محمل مي برد - 

سعي كن اي ساربان،ناقه را سرعت بران

ساربان امشب چرا بر سينه و سر مي زني- 

گاه بر ناقه گهي بر چوب محمل مي زني  - 

سعي كن اي ساربان،ناقه را سرعت بران

توبه حر:آواز سه گاه

بار الها چه به سر قوم ستمگر دارند                                    

اين چه شوري است كه اين فرقه كافر دارند

آن چه معلوم شد اين شورش و غوغا از چيست                    

سر قتل پسر ساقي كوثر دارند

واي بر حال من اين جور و جفا يعني چه                               

دارم اين گونه به خود ظلم و جفا يعني چه

سر راه پسر شير خدا را بستم                                           

مادرم كاش نشيند به عزا يعني چه

كاش در دهر نمي زاد مرا مادر من               

دوستي من و اولاد زنا يعني چه

واي بر من كه ره خويش گشودم به جهيم    

 داده ام از كف خود هر دو سرا يعني چه

هيچ عاقل نكند آنچه به خود من كردم                     

 گشته ام رانده درگاه خدا يعني چه

توبه حر در آواز دشتي:

حر رياحي نشين بر زمين  

كن گريه بر خود ايا دل غمين                      

زنده نمامني بروي زمين   

يادي بياور به روز جزا

دنبا عزيز است و مالش عزيز          

 كن گريه بر خود ايا با تميز  

اشك ندامت زچشمان بريز            

يادي بياور به روز جزا

شه سپهر اقتدار                         

ولي امر كردگار                

 سرم ز خاك غم بر آر                    

پذير توبه مرا

غريب دشت كربلا            

عزيز درگه خدا                 

 بجز درت روم كجا             

 پذير توبه مرا

ايا تو بانوي حرم                         

  نثار مقدمت سرم            

 سياه رو به محشرم                     

پذير توبه مرا

كلمات كليدي : تعزيه حر

© كپي رايت توسط : تعزيه خانه كرمان (كليه حقوق مادي و معنوي مربوط و متعلق به اين سايت است.)
برداشت مطالب فقط با اجازه كتبي و ذكر منبع امكان پذير است